23 Eylül 2012 Pazar

İDĞAM-I MEAL ĞUNNE


İDĞAM-I MEAL ĞUNNE

İdğam: Bir harfi diğer bir harfe katmaktır.

Ğunne: Genizden (burundan) gelen sestir.

Tenvin veya sakin nun’dan sonra (يَمْنُو ) (ى م ن و )harflerinden biri gelirse “İdgâm-ı Maal Ğunne”olur.

Nun sesi bu harflere katılır ve 1-1,5 elif miktarı tutularak ğunneli okunur.

Sebebi, nun ile misliyet (aynı olmaları), mim ile vav’da müşterek sıfatlara sahip olmaları, ya’da ise mahreç yakınlığıdır.








İDĞÂM-I MEA’L-ĞUNNENİN KISIMLARI

1- ĞUNNELİ TAM İDĞÂM

Tenvîn veya sâkin nûndan sonra “mim” ( م veya “nun” ( ن harflerinden birisi geldiğinde ğunneli tam idğâm olur.

مِنْ مَاءٍ = مِمَّاءٍ ، مِنْ نُورٍ= مِنُّورٍ ، شَيْئٍ نُكُرْ = شَيْئِنُّكُرْ

( عَذَابٌ مُهِينٌBurada tenvînden sonra mîm harfi gelmiştir. Tenvînin mîm’e çevrilmesi ve mîm harfinin şeddelenerek okunması gerekmektedir. Böylece ( عَذَابُمُّهِينٌ ) şekline çevrilerek okunmalıdır. Ayrıca şeddeleme sırasında genizden hafif ve gizli bir nûn sesi çıkartılarak okunur.


2- ĞUNNELİ NÂKIS İDĞÂM

Tenvîn veya sâkin nûndan sonra “Vav” ( و ) ve “ya”( ي harflerinden birisi gelirse ğunneli nâkıs idğâm meydana gelir.

Bu tür idğâmlarda dikkat edilmesi gereken en önemli husus, nûn-i sâkin ile vav ve yâ harflerinin ayrı ayrı kelimelerde olmasıdır.

Ğunneli nâkıs idğâmda müdğâm olan birinci harf, müdğâmün fîh olan ikinci harfe tamamen çevrilmez, yani ikinci harf şeddelenmez.

مَنْ يَقُولُ ، مِنْ وَالٍ ، وَ رَعْدٌ وَ بَرْقٌ ، لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ
Ğunnenin bâkî kalabilmesi için idğâmı nâkıs yapmamız gerekmektedir.

İDĞAM-I MEAL ĞUNNE’NİN HÜKMÜ

Bütün imamlar tenvin ve sakin nun’dan sonra “mim” ( مveya “nun”( ن ) harfi gelince“idğam meal ğunne” yapma hususunda ittifak etmişlerdir ve burada “Ğunneli Tam İdğam” yapmak vacip’tir.

“Vav” ( و ) ve “ya”( ي ) harfinde (Halef ğunnesiz idğam yaptığı için) “Ğunneli Nakıs İdğam” yapılır ve hükmü caiz’dir.

Not: Sakin nun ile “vav” ( و ) veya “ya” ( ي ) aynı kelimede bulunursa idğam yapmak gerektiği halde izhar yapılır.

أَلدُّنْيَا _ قِنْوَانٌ _ صِنْوَانٌ – بُنْيَانٌ

İdris YAVUZYİĞİT
DİNİHABERLER.COM

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder