İBADET (soru-cevap)

İBADET Soru 1 : Allah (c.c.)’ın emir ve yasakları karşısında sorumlu olan, akıllı ve bülüğ  çağına eren müslümana ne denir?  Cevap : Mükellef denir. Soru 2 : Mükellef olan insanın bilmesi gereken fiiller sekiz tanedir. Mükellef olan  kimse bu sekiz fiili, ameli yerine getirmek mecburiyetindedir. Efal-i  Mükellefin de denilen bu sekiz kısım amel ve işler nelerdir?  Cevap : a- Farz b- Vacip c- Sünnet d- Müstehap e- Mübah f- Haram  g- Mekruh h- Müfsit  Soru 3 : Kendisinde şüphe olmayan kati bir delille sabit olan, Allah (c.c.)’ın  işlenmesini kesin olarak emrettiği hükümlere ne ad verilir? bir kaç örnek veriniz.  Cevap : Farz denir. (Beş vakit namaz, Zekat, Oruç, Hac vb.)  Soru 4 : Farzları terk haramdır, inkar etmek küfürdür. Farzlar iki çeşittir. Farzı ayın  ve farzı kifaye. Bu her iki farzı tarif edip misallendiriniz.  Cevap : a- Farzı Ayın: Mükelleflerden her birinin yapması gereken farzlardır.  (Oruç, Hac, vb.) b- Farzı Kifaye: Mükelleflerden bazılarının yapmasıyla  diğerlerinde sorumluluk kalkan farzdır. (Cenaze namazı kılmak, Hafız olmak vb.)  Soru 5 : Yapılması şeran kesin bir delille sabit olmayan ama kuvvetli bir delille sabit  olan ibadettir. İşleyene sevap, özürsüz terk edene günah olan bu amel nedir?  Cevap : Vacip (Vitir ve bayram namazları gibi.)  Soru 6 : Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in farz ve vacipler dışında yaptığı veyapılmasını  istediği ibadetlere ne ad verilir?  Cevap : Sünnet.  Soru 7 : Sünnet iki kısımdır. Sünneti müekkede, sünneti gayri müekkededir. Her iki  sünneti tarif edip misaller veriniz.  Cevap : a- Müekket Sünnet: Rasülullah (s.a.v.)’in devamlı yaptığı ve yapılmasını  teşvik ettiği sünnetlerdir. (Sabah, öğle, akşam namazlarının sünnetleri,  namazları cemaatla kılmak vb.) b- Gayri Müekket Sünnet: Rasülullah (s.a.v.)’in  ara sıra yaptığı ve yapılmasını tavsiye ettiği sünnetlerdir. (Abdesti kıbleye  dönerek almak, Ezanı dinlemek, İşe sağdan başlamak vb.)  Soru 8 : Abdest dinimizde; namaz kılmak, Kur’an’ı Kerim’i elle tutmak, Kabe’yi tavaf  etmek gibi amelleri yapmak için yapılan, belli organları usulüne göre  yıkamaktan ve meshetmekten ibaret bir temizliktir, bir ibadettir ve itaattir.  Abdestin farzları nelerdir? Sayınız.  Cevap : a- Yüzü yıkamak (İki kulak memesi arasındaki yer ile alnının saç biten  yerinden çene altına kadar )  b- İki eli dirseklerle beraber yıkamak  c- Basın dörtte birini meshetmek  d- Her iki ayağı topuklarla beraber yıkamak.  Soru 9 : İşlenmesinde sevap olan, terk edilmesinde günah olmayan, Efal-i Mükellefinden  olup Peygamberimiz (s.a.v.)’in bazen yaptığı bazense terk ettiği ibadete ne denir?  (Kuşluk namazı gibi)  Cevap : Müstehap  Soru 10: Yapılmasında ve yapılmamasında günah olmayan, yapılıp yapılmama hususu  dinde caiz görülen şeylere ne denir? (Helal olan bir meyveyi yiyip yememek gibi.)  Cevap : Mübah  Soru 11: Mükellefin yapmaması istenen ve kesin bir delille işlenmesi yasak olan şeri  hükümlere ne ad verilir? Ki bunların terk edilmesi sevap işlenmesi günahtır.  İnkarı ise günahtır. (Zina yapmak, domuz eti yemek, yalan konuşmak vb.)  Cevap : Haram  Soru 12: Haram iki kısımdır. Haram li aynihi, Haram li gayrihi. Bunların tarifini yapıp misal veriniz.  Cevap : a- Liaynihi Haram: Aslı itibariyle herkese haram olan şeydir.(Şarap, zina vb.)  b- Ligayrihi Haram: Aslında helal olup başkasının hakkından dolayı haram  olan şeydir. Sahibinin izni olmadıkça o şeyden başkaları faydalanamaz.  (Başkasına ait olan bir malı izinsiz almak gibi)  Soru 13: Kelime manası itibariyle; sevilmeyen ve hoş görülmeyen şeyler olup, dindeki  manası da; yasaklığı sabit olmakla beraber,ona aykırı olarakda bir delil ve  işaret bulunup, yapılması doğru olmayıp yapılmaması iyi olan şeylere ne ad  verilir? (Sağ elle sümkürmek, gusül alması gereken bir kimsenin elini ve  ağzını yıkamadan bir şey yiyip içmesi gibi.)  Cevap : Mekruh  Soru 14: Meşru olan bir işi (başlanmış bir ibadeti) bozan, hükümsüz kılan kasten  yapılması azabı gerektiren şeylere ne denir? (Namaz içinde gülmek gibi)  Cevap : Müfsit  Soru 15: Dinimizde namazların camide cemaatle kılınıp eda edilmesi bildirilmiştir.  Namaz ibadetimizi camide kılarken cemaatin önünde namazı kıldıran kişiye  imam denir. İmam efendinin namaz kıldırırken durduğu yere ne ad verilir?  Cevap : Mihrap  Soru 16: Hadesten taharet vücudumuzu cünüplükten ve abdestsizlikten kurtarmaktır.  Cünüplükten kurtulmak Gusül ile olur. Cünüp ise, şehvetle kendisinden  meni dediğimiz su çıktıktan sonra henüz boy abdesti almamış yani  yıkanmamış olan kimsedir. Boy abdesti dediğimiz guslün farzları nelerdir yazınız.  Cevap : a- Mazmaza: Ağza üç defa su alıp gargara yaparak ağzı yıkamak.  b- İstinşak: Burnu üç kere sağ elle su alıp, sol elle sümkürerek yıkamak.  c- Bütün vücudu iyice ovuşturarak yıkamak (Hiç bir kuru yer kalmamak suretiyle.)  Soru 17: Camilerimizde dini ve dünyevi mevzuların anlatılmak ve açıklanmak üzere  Cuma namazından önce ve diğer bazı vakitlerde imamlarımızın çıkıp vaaz ettiği,  talim,irşat ve telkin makamı olan yere ne ad verilir?  Cevap : Kürsü  Soru 18: Camilerimizde beş vakit namazlarımız için Ezan-ı Muhammedi’yi okuyan,  gamet eden, Hz. Bilal Habeşi’nin mesleğini yapan kimselere ne denir?  Cevap : Müezzin  Soru 19: Namazın farzları on ikidir. Bunlar iki kısma ayrılır. Şartlar ve rükünler diye  adlandırılır. Altısı şart diğer altısı ise rükündür. Şartlar daha namaza  başlamadan önce yapılması gereken şeyler olup, rükünler ise başlangıç  tekbiri ile namaza başlayıp namazın içinde yapılması gereken farzlardır.  Namazın farzları dediğimiz şartları ve rükünleri sayıp tarif ediniz.  Cevap : A- Namazın Şartları:  a- Hadesten Taharet; Bedeni cünüp ve abdestsizlikten temizlemek  b- Necasetten Taharet; Elbise ve namaz kılacak yeri temizlemek  c- Setrul Avret; Avret yerlerin örtülmesi  d- İstikbali Kıble; Kıbleye yönelmek  e- Vakit; Vaktinde kılınması  f- Niyet; Niyet etme  B- Namazın Rükünleri:  a- İftidah Tekbiri; Başlangıç tekbiri  b- Kıyam; Ayakta durmak  c- Kıraat; Okumak  d- Ruku; Rukuya eğilmek  e- Sücut; Secdeye eğilmek  f- Kade-i Ahire; Namazda son oturuşu yapmak.  Soru 20: İnsanoğlunun uzuvlarından örtülmesi farz olan, başkalarının da bakması  haram olan yerlere avret mahalli denir. Kadınlar ve erkekler için Setri avret  yerlerini tarif ediniz.  Cevap : Erkeklerde: Göbek ve diz kapakları dahil bu kısmın arasında kalan bölgeler.  Kadınlarda: Yüzleri, elleri ve ayakları dışında kalan bütün bölgeleri  kapatmaları gereklidir.  Soru 21: Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in yaşantısı olarak tarif edilen sünnetin  bölümleri üçtür. Sünnetin çeşitleri diyebileceğimiz bölümlerini söyleyiniz.  Cevap : a- Fiili Sünnet : Yaşantısıdır  b- Kavli Sünnet : Sözleridir  c- Takriri Sünnet : Söz ve olaylara sukutu ile karşılığıdır.  Soru 22: Camilerimizde Cuma günü insanlara dini meseleleri, hükümleri açıklamak  veya Ümmeti Muhammedi ilgilendiren haftalık meseleleri anlatmak için  hutbe okunur. İmamın Cuma günü hutbe okumak için çıktığı, camilerde  kıbleye göre sağ tarafta bulunan basamaklı olan yere ne denir?  Cevap : Mimber  Soru 23: Suyun bulunmadığı zamanlar veya mekanlar olduğunda dinimiz,  ibadetlerimizi aksatmadan yapabilmemiz için abdest yerine yapabileceğimiz  bir ameli bize bildirmiştir. Bu amel toprakla yapılıp su bulununcaya kadar  abdesti bozacak bir iş bir fiil yapılmamış ise abdestle yapılacak bütün  ibadetler ve taatlar yapılır. Çünkü bu amel abdest ve gusül abdestinin  yerine geçer. Su görülünce de bozulur. İki darp (vuruş) bir niyet olmak  üzere iki tane farzı vardır. Niyetin farz olduğu bu ibadetimizin adı nedir?  Cevap : Teyemmüm denir.  Soru 24: Boy abdesti olmayana yapması yasak olan ameller nelerdir?  Cevap : a- Namaz kılamaz  b- Camiye mescide giremez  c- Kur’an’a el süremez ve okuyamaz  d- Kabe’yi tavaf edemez.  Soru 25: Namazlarımızda yapmış olduğumuz secde yedi tane uzvumuzun  (organımızın) beraber yere değerek yapılmasıyla olur. Bu yedi azamızı sayınız.  Cevap : Alnımız ve burnumuz(1), Ellerimiz(2), Dizlerimiz(2), Ayaklarımız(2) toplam  yedidir.  Soru 26: Namazlarımızı kılarken yanılabiliriz, böyle hallerde namazın telafisi için son  oturuşta Et-Tahiyyatüyü okuyup iki defa daha secde yaparak namazımızı  tamamlamış oluruz. Böyle hallerde yapılan secdeye sehiv secdesi yani  yanılma secdesi denir. Namazda sehiv secdesini gerektiren haller nelerdir?  Cevap : Namazın farzlarından birisinin unutularak yapılmasının geciktirilmesinde,  vaciplerinin birinin unutularak terk edilmesi veya yine unutularak  yapılmasının geciktirilmesinde yapılır.  Soru 27: Namazın kıyam, rüku ve secde gibi her rüknünü yerine getirmek ve bunu  yaparken her uzvun rahat bir halde bulundurulması, her yapılan amele,  harekete özenerek yapılmasına ne ad verilir? Mesela: Rükudan kıyama  kalkarken vücut dimdik bir hale gelmeli, iki secde arasında en az bir defa  “sübhanallahil azim” diyecek kadar oturmuş olmak gibi.  Cevap : Tadili erkana riayet (Rükunların hakkını vererek yapmak.)  Soru 28: Cuma namazı kimlere farzdır?  Cevap : a-Erkek olmak b-Hür olmak c-Misafir olmamak d-Sıhhatli olmak (Camiye  yürüyerek gidecek kudrette olmak) e-Kör olmamak f-Kötürüm olmamak  (Ayakları kesilmiş olmamak)  Soru 29: Cuma günü müslümanların bayram günüdür. O günde mü’minler Allah  (c.c.)’ın emriyle camilere toplanır, Cuma namazlarını kılarlar ve hutbeyi  dinlerler. Vakti öğle namazının vaktidir. Bu vakitte kılınan Cuma namazı  kaç rekattır, isimleriyle birlikte söyleyiniz.  Cevap : 10 rekattır. 4 ilk sünnet, 2 farz, 4 rekatta son sünnetidir. (Ayrıca aynı  vakitte kılınan 4 rekat Zuhri Ahir ve 2 rekatta vaktin son sünneti kılınır.  Ama Cuma 10 rekattır.)  Soru 30: Ramazan ayında, yatsı namazından sonra 20 rekat kılınan namazdır.  Cemaatla veya tek başına kılınabilir. İki yada dört rekatta bir selam  verilerek kılınan ve ramazan ayına ait olan bu namazın adı nedir? ve nasıl  bir namazdır?  Cevap : Teravih namazıdır ve Sünneti müekkede bir namazdır.  Soru 31: Oruç ibadetimizin çeşitleri altıdır. Bunları misaller vererek sayınız.  Cevap : a- Farz oruçlar: Ramazan orucu, keffaret orucu vb.  b- Vacip oruçlar: Adaklar, itikaf orucu ve kazaya kalmış nafile oruçlar  c- Sünnet oruçlar: Muharrem ayının 9. 10. 11.ci günleri tutulan oruçlar.  d- Müstehap oruçlar: Kameri ayların 13. 14. 15.ci günleri tutulan oruçlar.  e- Mekruh oruçlar: Aşure günü, Cuma günleri tutulan oruçlar.  f- Haram oruçlar: Bayramlarda tutulan oruç.  Soru 32: İslamın şartlarından mali ibadetimizdir. Dinen zengin sayılan erkek, kadın,  her mükellef müslümanın senede bir kez, malının kırkta birini, niyet ederek  müslüman fakire vermesi farzı ayın olan ibadettir. Bir diğer mana ile müslüman  fakirin müslüman zengin üzerindeki hakkıdır. Terki günah, inkarı küfürdür.  Bu mali ibadetimiz hangisidir?  Cevap : Zekat.  Soru 33: Ramazan ayının sonuna ulaşan ve temel ihtiyaçlardan başka nisaba malik  (mala sahip) olan her müslümanın vermesi gereken ve vacip olan mali bir  ibadettir. İnsanların yaratılışına bir şükür olmak üzere sevap kazanmak  için yapılan mali ibadetimiz nedir?  Cevap : Sadaka-i Fıtır  Soru 34: Kurban bayramı günlerinde Arafat’a çıkarak vakfe yapılan, ihrama girerek ve  Kabe’yi tavaf ederek ziyaret yapılan, zengin olan müslümana ömründe bir  kez yapmak farzı ayın olan mali ve bedeni ibadetimiz hangisidir?  Cevap : Hac.  Soru 35: Senenin herhangi bir bölümünde Kabe-i Muazzamayı ve Ravza-i Mudahharayı  ziyaret maksadıyla yapılan mali ve bedeni ibadetimiz hangisidir?  Cevap : Umre ziyareti.  Soru 36: Takvim olarak aya göre düzenlenen ve hicretle başlayan yıla hicri yıl denir.  Hicri yılın aylarına kameri aylar denir. Müslümanların takvimi olan bu  takvime göre bayram ve diğer önemli gün ve geceler ayarlanır. Bu hicri yılın  kameri aylarını sayınız.  Cevap : Muharrem, Sefer, Rebiyyül Evvel, Rebiyyül Ahir, Cemaziel Evvel, Cemaziel  Ahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade, Zilhicce.  Soru 37: Hicri yılın başlangıç günü hangi gündür?  Cevap : 1 Muharrem.  Soru 38: Mevlit kandili Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in doğum günüdür. Mekke’de  Kabe’nin içinde 360 putun yıkıldığı, Sasani İmparatorluğunun bin yıldan  beri yaktıkları ateşin söndüğü gün bu gündür. İslam takvimi olan hicri yılda  Mevlit kandili hangi gündür?  Cevap : Rebiyyül evvel ayının 12. Gecesi, Pazartesi günü.  Soru 39: Mübarek üç ayların başlangıç tarihi ne zamandır?  Cevap : 1 Recep ile başlar.  Soru 40: İkram, değeri çok olan, bağış, ihsan, istenilen gibi manalar taşıyan ve Hz.  Amine’nin Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e hamile olduğunu anladığı gün  olarak bilinen, mübarek gece olarak ibadetlerle değerlendirdiğimiz,  Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in kendisinin de 12 rekat şükür namazı kıldığı  mübarek gecemizin adı ve hangi günde olduğunu söyleyiniz.  Cevap : Regaip kandili, Recep ayının ilk Cuma gecesidir.  Soru 41: Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in bir gecede Mekke’den Kudüs şehrine  yürüyüşüne ve oradan da semaya yükselişine ayrı ayrı isim verilen,  hakkında Kur’an’ı Kerim’de sure olan mübarek gecemizin ismi ve zamanını  söyleyiniz.  Cevap : İsra ve Miraç denir. Recep ayının 27.ci gecesidir.  Soru 42: Yaratılmışların bir sene içindeki rızıklarına, zengin veya fakir, aziz veya zelil  olacaklarına, diriltilip öldürüleceklerine ve ecellerine dair Allah (c.c.)  tarafından meleklerine bilgi verilen mübarek gecemiz hangisidir, ve hicri  tarihini söyleyiniz.  Cevap : Berat Gecesi. Şaban ayının 15.ci gecesi.  Soru 43: Ramazan ayı içersinde idrak ettiğimiz ve Kur’an’ı Kerim bu geceden  başlayarak indirildiği bildirilen adına Kur’an’ı Kerim’de sure bulunan ve  Peygamberimiz (s.a.v.)’in Ramazan ayının son on gününün tekli günlerinde  arayın dediği mübarek gecemizin ismi nedir ve hangi güne rastlar?  Cevap : Kadir Gecesi. Ramazanın 27.ci gecesi.  Soru 44: Ramazan ayının son on gününde beş vakit namaz kılınan cami veya  mescitte, ibadet niyeti ile ikamet edilen (kalınan) ve bayram namazı ile son  bulan ibadetin adı nedir?  Cevap : İtikaf.  Soru 45: Amelde hak mezhepler dediğimiz mezheplerimiz ve imamlarımızı söyleyiniz.  Cevap : a- Hanefi Mezhebi; İmamı Azam Ebu Hanife  b- Şafi Mezhebi; İmamı Şafi  c- Maliki Mezhebi; İmamı Malik  d- Hanbeli Mezhebi; İmamı Ahmet Bin Hanbel.  Soru 46: Haccın çeşitleri nelerdir?  Cevap : a- Haccı Temettü b- Haccı İfrat c- Haccı Kıran  Soru 47: Haccın farzlarını söyleyiniz.  Cevap : a- Arafat’ta vakfe durmak b- Ziyaret tavafı yapmak.  Soru 48: Cihat ibadetini diğer ibadetlerden ayıran özellikler nelerdir?  Cevap : a- Kur’an’ı Kerim’de en çok zikredilen ibadet olması  b- En büyük ibadettir  c- Zamana bağlı değildir  d- İlk eda edilecek farzdır  e- Miktarla sınırlı değildir.  Soru 49: Üç vakit vardır ki bu vakitlerde kaza namazı, vacip bir namaz, cenaze  namazı, tilavet secdesi, nafile namaz kılınmaz ve olmaz. Bu vakitlere  dinimizde kerahat vakitleri denir. Kendisinde ibadet olmayan bu vakitleri  söyleyiniz?  Cevap : a- Güneş doğarken b- Güneş tam tepede iken c- Güneş batarken  .  Soru 50: Namaz dinin direği ve ilk görülecek olan ibadettir. Namazların vaktinde  kılınması gerekir, çünkü “vakit” namazın farzlarındandır. Vaktinde ve vakti  geçtikten sonra kılınan namazlara ne ad verilir?  Cevap : Vaktinde kılınan namaza; “Eda”, Vaktinden sonra kılınan namaza ise;  “Kaza” denir  Soru 51: Dinimiz her yönüyle bize kolaylıklar getirir. Ki bunlardan biride kışın  ayaklarımıza giyilen deriden yapılmış mestlerin giyilmesidir. Bu mestler  abdest alındıktan sonra giyilir ve ondan sonra belirli bir zamana kadar  alınacak abdestler için bu mestler çıkarılmadan üzerine ıslak elle yapılan  meshetme işlemi ile abdest alınmış olur. Bu meshetmenin müddeti (süresi)  yolculukta ve ikamette (bulunduğumuz yerde) ne kadardır?  Cevap : İkamette 24 saat (bir gün bir gece), yolculukta 72 saat (üç gün üç gece)  Soru 52: Dinimizde bir beldeden (oturduğumuz köy, kasaba veya şehirden) çıkıp yaya  olarak 18 saatlik yola gitmiş olan kimseye yolcu (Misafir) denir. (18 saatlik  yolun karşılığı bugünün ölçüleriyle 90 km uzaklıktır.) Bu mesafeye çıkmış  olan yolcuya kolaylıklar olarak ayağındaki mestin müddeti 3 gün 3 gece  olduğu gibi namazlar için de bazı kolaylıklar vardır. Yolcu namazı ve  seferilik dediğimiz bu namazların kılınışı nasıldır?  Cevap : Dört rekatlı farz namazları iki rekat olarak kılınır.  Soru 53: Dinimizde büyük abdest temizliği dediğimiz kan, meni, sidik, ve gaita  (büyük pislik) gibi pisliklerin çıkmış oldukları yerleri temizlemeye verilen  isim nedir?  Cevap : İstinca.  Soru 54: Namazların cemaatla kılınması 27 derece daha sevap olduğu bildirilmiştir.  Namazlarımızı cemaatla kılarken imama ruküde yetişmiş kişi o rekatı  imamla kılmış sayılır. Ruküden kalkarken, secde yapılırken veya tahiyyatta  iken namaza iştirak eden kişi ise imam selam verdikten sonra kendi selam  vermeden kalkar ve kaç rekat kılmamış ise tamamlar. Namazın  başlamasından sonuna kadar aralıksız olarak imama uyan, namazının  tümünü imamla kılan kimseye ne ad verilir?  Cevap : Müdrik (Namazı idrak etmiş, yetişmiş manasında.)  Soru 55: Namaz başlayıp ilk rekatın ruküsünden sonra herhangi bir bölümünde  imama uyan ve imamla birlikte kılmadığı rekatları cemaatın selamından  sonra kılarak tamamlayan kişiye ne denir?  Cevap : Mesbuk (sabıkalı)  Soru 56: Namaza imamla başladığı halde, kendisine namazda uyku, dalgınlık,  cemaatın çokluğundan bir eziyet veya abdesti bozulup ta namazın bir  kısmını imam ile birlikte kılmayan kimseye ne ad verilir?  Cevap : Lahik.  Soru 57: İbadetlerimizin sıhhati için küçük abdest temizliği dediğimiz, erkeklerin  idrar yaptıktan sonra idrar sızıntısını beklemeleri gerekir. Yoksa abdest  aldıktan sonra gelen damlalar abdesti bozmuş olur. Ama insan abdestliyim  düşüncesiyle ibadet eder ki bu emelde boşa gider. Bu sebeple idrarın  kesilmesini biraz yürüyerek, ayakları hareket ettirerek veya beklemek gibi  hallerle bekleyip sonrada su ile yıkamakla yapılan amelin adı nedir?  Cevap : İstibra.  Soru 58: Hadis-i Kutside Rabbimiz (c.c.) buyuruyor ki; “Farzlarımı yapmakla  kulluğunuzu idrak edersiniz, nafilelerle bana yaklaşırsınız.” Dinimizde farz  namazların ve sünnetlerin dışında kılınan birtakım nafile namazlar vardır  ki, bunlara tatavvu namazı da denir. Her bir namazın kendisine has fazileti  ve sevabı vardır. Bunlardan bazıları; Duha, Kuşluk, teheccüt namazları,  Regaip, Berat, Miraç, Kadir geceleri namazları, yolculuk, tesbih namazları  vb... Bir mescide, camiye ziyaret için gidildiğinde veya öğrenmek veya  öğretmek gibi bir maksatla giren kimsenin daha mescide oturmadan nafile  olarak kıldığı iki rekat namazın adı nedir?  Cevap : Tahiyyetül Mescit.  Soru 59: Güneş doğup bir miktar yükseldikten sonra istiva vaktine kadar iki,  dört,sekiz veya on iki rekat kılınabilen nafile namazın adı nedir?  Cevap : Duha (kuşluk) namazı.  Soru 60: İnsanın kendi hakkında bir şeyin hayırlı olup olmadığına dair bir işarete  kavuşmak istediğinde, yatacağı zaman iki rekat namaz kılıp özel duasını  okuyarak bitirdiği namaz hangisidir?  Cevap : İstihare namazı.  Soru 61: Yatsı namazından sonra daha uyumadan veya bir miktar uyuduktan sonra  kalkıp kılınan, iki rekatta bir selam verilerek iki, dört, altı veya sekiz rekat  kılınabilen, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in devam ettiği ve çok sevap olan  bu namazın adı nedir?  Cevap : Teheccüt (gece) namazı.  Soru 62: Nisap; Şeriatın bir şey için koymuş olduğu belirli bir ölçü ve miktar  demektir. Mesela; Altın için nisap miktarı 96 gramdır ve buna sahip olan  kimse zengin sayılır ve bu malın üzerinden bir yıl geçtikten sonra bunun  zekatını vermesi kendisine farzdır. Koyun, keçi, sığır ve deve gibi mallarda  nisap sayı iledir. Koyunlarda nisap ölçüsü ve miktarı nedir?  Cevap : 39’a kadar zekat düşmez. 40’dan 120’ye kadar bir koyun. 121’den 200’e  kadar iki koyun. 201’den 399’a kadar üç koyun. 400 koyuna dört ve  sonraki her yüz koyuna bir koyun verilir.  Soru 63 : Sığırların nisap ölçüsü ve miktarı ne kadardır?  Cevap : 29’a kadar zekat düşmez. 30’dan 40’a kadar iki yaşında bir buzağı. 40’dan  59’a kadar üç yaşında bir dana. 60’da birer yaşını bitirmiş iki buzağı ve  sonra her 30’da bir buzağı, her 40’da bir dana olarak hesap edilir.  Soru 64: Hangi mallardan zekat verilir?  Cevap : a- Nakit paranın, istenen borç paraların  b- Ticaret mallarının  c- Koyun, keçi, sığır ve devenin  d- Altın ve gümüşlerin  e- Arazi ürünlerinin  f- Madenlerin ve definelerin.  Soru 65: Zekat kimlere verilmez?  Cevap : a- Ana ve babaya  b- Dede ve ninelere  c- Evlatlara  d- Karı veya kocaya  e- Zenginlere  f- Cami, mescit, çeşme ve benzerlerini yaptırmak veya onartmak için zekat verilmez.  Soru 66: Kurban bayramında ibadet niyeti ile kurban kesmek hür, mukim (yolcu  olmayan), müslüman, zengin olan kimselere vaciptir. Kurban ibadet  maksadıyla olursa eda edilmiş olur. Bunun dışında ki maksatlarla (et  yemek gibi) kesilen hayvanlar kurban olmayacağı gibi birde vebal olur.  Kurbanı kesme günleri hangi günlerdir.  Cevap : Kurban bayramının 1. 2. ve 3.cü günleridir.  Soru 67: Kabe’nin etrafında usulünce ibadet için yedi defa dolaşmaya ne denir?  Cevap : Tavaf.  Soru 68: Yeni doğan bir çocuğun doğduğu günden bülüğ çağına gelinceye kadar  Cenabı Hakk’a şükür olsun diye kurban kesmek mubahtır. Fakat 7. Günü  kesilmesi daha faziletlidir. Çocuğun doğduğunda kesilmesi gereken bu  kurbana ne ad verilir?  Cevap : Akika kurbanı.  Soru 69: Zekat kimlere verilir?  Cevap : 1- Müslüman fakirlere  2- Miskinlere  3- Borçlulara  4- Yolculara  5- Azat olacak köle, cariyeye  6- Zekat memurlarına  7- Müellefe-i Kulup (Kalpleri İslam’a ısındırılmak istenenlere)  8- Xslam yolunda qaliäanlara  Soru 70: Tilavet secdesi ne zaman ve nasıl yapılır?  Cevap : Kur’an’ı Kerim’den bir secde ayeti okunduğu yada duyulduğu zaman yapılır.  Yapılışı: Ayağa kalkılır, eller kaldırılmadan tekbir alınır ve secdeye gidilir.  Secde de üç defa “Sübhane Rabbiyel Azim” dedikten sonra tekrar Allah’ü  ekber denilerek ayağa kalkılır.  Soru 71: Ameli salih ne demektir?  Cevap : Allah (c.c.)’ın rızasına uyan hayırlı amel, günahlardan uzak iştir.  Soru 72: Cenaze namazı nasıl kılınır ve kaç tekbirdir?  Cevap : Ayakta kılınır ve dört tekbirlidir.  Soru 73: Kimlerin cenaze namazı kılınmaz?  Cevap : a- Düşük ve ölü doğan çocukların  b- Bilerek anne ve babasını öldüren katillerin  c- Yol kesicilerin  d- İslam’a karşı çıkanların namazı kılınmaz.  Soru 74: Belli bir zaman içinde sünneti de kaza edilen namaz hangisidir?  Cevap : Sabah namazı,o günün öğle vaktine kadar sünneti ile birlikte kaza edilir.  Soru 75: Kaza namazı ne demektir?  Cevap : Vaktinde kılınamayan beş vakit namazı ödemek üzere, başka vakitte  kılmaya denir.  Soru 76: Bir sünnet var ki,onu yerine getirmek bir farzı yerine getirmekten daha fazla  sevaptır. Bu farzdan daha sevap sünnet hangisidir?  Cevap : Selam vermek sünneti, selam almak sünneti farzdan daha fazla sevap kazandırır.  Soru 77: Çocukların benimsemeleri ve alışkanlık kazanmaları için, İslam’a göre hangi  yaşta namaza başlatılmaları gerekir?  Cevap : Yedi yaşında.  Soru 78: İslam’a göre çocuk doğduğunda ismi nasıl konur?  Cevap : Çocuğun sağ kulağına ezan, sol kulağına kamet okunarak ismi zikredilir ve  dua yapılır.  Soru 79: Kurban eti nasıl pay edilir?  Cevap : Kurban eti üç kısma ayrılır. Bir bölümü fakirlere, bir bölümü komşu ve  dostlara, kalan bölümü ise ev halkına ayrılır.  Soru 80: Zilhicce ayının 9.cu, yani arife günü sabah namazından başlayarak,  bayramın 4.cü günü ikindi namazına kadar, her farz namazın selamından  sonra alınması kadın erkek her müslümana vacip olan tekbirlere ne ad verilir?  Cevap : Teşrik tekbirleri.  Soru 81: Her müslümanın gün birlik yaşamında hiç unutmadan her yaptığı işin  evvelinde söylemesi gereken bir söz vardır. Bu söz nedir?  Cevap : “Bismillah” yada “Bismillahirrahmanirrahim” (Rahman ve Rahim olan  Allah’ın adıyla.)  Soru 82: Bir müslümanın geleceğe dönük işlerini tasarladığı zaman, ümit ve temenni  ifadelerini Rabbimizin isteğine bırakan bir imanla söylediği, unutulmaması  gereken söz nedir?  Cevap : “İnşallah” (Eğer Rabbim dilerse) demek  Soru 83: Müslümanların su içtiklerinde, yemek yediklerinde yada sevinçli bir haber  aldıklarında söyledikleri söz nedir?  Cevap : “Elhamdülillah” (Şükür Allah’adır.)  Soru 84: Müslümanın müslüman üzerindeki beş hakkını sayınız.  Cevap : a- Selamına karşılık vermek  b- Hasta ise ziyaretine gitmek  c- Aksırınca dua etmek  d- Meşru olan davetine gitmek  e- Vefatında cenazesinde bulunmak.  Soru 85: Aksıran müslümanın “Elhamdülillah” demesi gerekir. Yanında bulunan  müslümanın buna vermesi gereken karşılık nedir?  Cevap : “Yerhamükellah” (Allah sana rahmeti ile muamele etsin)  Soru 86: İslam’da selam verme ölçüsü nedir?  Cevap : Küçük büyüğe, yürüyen oturana, bineklide yaya olana selam verir.  Soru 87: Bir müslüman Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in ismi andığında yada yanında  anıldığında ne yapması gerekir?  Cevap : Ona salat ve selam getirir.  Soru 88: Zekatın faydalarını yazınız.  Cevap : a- Malı temizler  b- Malı çoğaltır  c- Kalpteki dünya sevgisine ilaçtır  d- Müslümanı mal fitnesinden korur  e- Allah (c.c.)’a bir şükürdür  f- Kalbin katılaşmasını önler  g- İhtiras (hırs) zincirini kırar  h- Fakirleri dilenmekten alıkoyar  i- Şefkat anahtarıdır  j- Malı ebedileştirir, fert yatırıma yönelir  Soru 89: Seferi olan kimsenin kendi oturduğu memlekete ne ad verilir?  Cevap : Vatan-ı Asli  Soru 90: Hanefi mezhebine göre Cuma namazı en az kaç kişi ile kılınır?  Cevap : En az üç kişi ile kılınır.  Soru 91: Sahih olmayan (geçerli olmayan) evlilikler nelerdir?  Cevap : a- Sigar nikahı  b- Hulle nikahı  c- Mute nikahı  d- İhramlının nikahı  e- Zinakar kadınla nikah  f- Dörtten fazla kadınla yapılan nikah  g- Aynı anda iki kız kardeş ile yapılan nikah.  Soru 92: Sigar nikahı nedir tarif ediniz?  Cevap : Aralarında mehir (kızın kızlık hakkı) olmaksızın bir adamın kendi kızını  diğerinin kızı karşılığında ona nikahlamasına denir.  Soru 93: Yeminin keffareti nedir söyleyiniz?  Cevap : a- Gücü yetiyorsa müslim yada gayri müslim bir köle veya cariyeyi azat etmek.  b- Veya on fakiri akşamlı sabahlı doyurmak  c- Veya on fakiri orta halli giydirmek  d- Veya üç gün aralıksız oruç tutmaktır.  Soru 94: Nikahı kendisine haram olanları sayınız.  Cevap : a- Karabet (yakınlık) ciheti ile haram olanlar.  b- Sıhriyet (sonradan kazanılan akrabalık) yoluyla haram olanlar.  c- Emişme yoluyla haram olanlar (aynı kadının emzirdiği çocuklar)  d- İki kız kardeşi bir arada nikahlamak. (İkiside yaşarken tek erkeğin  hanımları olamazlar.)  e- Musahere cihetiyle haram olanlar. (Yani üvey kız babaya, üvey oğlan  anaya haramdır.)  f- Efendinin cariyesini, hanımefendinin de kölesini nikahlaması haramdır.  g- Kafir kadınla bir mecusi kadını veya putperest bir kadını bir arada  bulundurmak.  h- Cariye ile hür kadını bir arada bulundurmak.  i- Dörtten çok (bir arada) nikah yapmak.  j- Başkasının zevcesini nikahlamak.  k-Nikahlı iken hamile kalan kadını nikahlamak.  Soru 95: Karabet (yakınlık) ciheti ile kendisine haram olanlar kimlerdir?  Cevap : Analar, Kızlar, Kız kardeşler, Halalar, Teyzeler, Erkek ve kız kardeşlerin  kızları.  Soru 96: Namazda birinci tahiyyat ile ikinci tahiyyat arasında ne fark vardır?  Cevap : Birincisi vacip, ikincisi ise farzdır.  Soru 97: Yeryüzünde üç mescit vardır ki, bunlarda kılınan namazlar diğer  mescitlerde kılınan namazlardan sevabı daha fazladır. Bu mescitleri sevap  çokluğu sırası ve sevap oranları ile yazınız.  Cevap : a- Mescidi Haram (Kabe); Yüz bin namaz sevabı  b- Mescidi Nebevi; Bin namaz sevabı  c- Mescidi Aksa; Beş yüz namaz sevabı vardır.  Soru 98: İnsanların akıllısı kimdir? Sorusuna Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in verdiği  cevap ne olmuştur?  Cevap : “Ölümü çok hatırlayıp onun için hazırlıklı olandır.” Cevabını vermiştir.  Soru 99: Namazlarımızı kılarken Ruküden sonra kalkıp secdeye gitmeden kıyam  halinde iken zikrettiğimiz “Rabbena lekel hamt”in manası nedir?  Cevap : Rabbimiz şükür ancak sanadır demektir.  Soru 100: Namazlarımızda secdede iken en az üçer kez söylediğimiz “Sübhane  rabbiyel ala”nın manası nedir?  Cevap : Yüce Rabbimi tüm eksiklerden tenzih ederim demektir.  Soru 101: Namazlarımızda ruküde iken en az üç defa söylediğimiz “Sübhane rabbiyel  azim”in manası nedir?  Cevap : Yüce Rabbimiz tüm eksiklerden münezzehtir demektir.  Soru 102: Sıhriyet (sonradan kazanılan akrabalık) ciheti ile kendisine haram olanlar  kimlerdir?  Cevap : Zevcenin annesi (Kaynana), Zevcenin kızı (Üvey kız), Babasının  zevcesi(Üvey anne), Oğlunun zevcesi (Gelini).  Soru 103: Peygamber Efendimiz (s.a.v.) haftanın hangi günleri oruç tutardı?  Cevap : Pazartesi ve Perşembe günleri.  Soru 104: Abdestin vaciplerini sayınız?  Cevap : Abdestin vacibi yoktur.  Soru 105: Dinimizde misafir kime denir?  Cevap : 15 günden daha az oturmak niyeti ile, 90 km veya daha uzak bir yolculuğa  çıkana denir.  Soru 106: İslam dininin uygulamaya dönük yasa ve hükümlerini delilleriyle bildiren  ilme ne denir?  Cevap : Fıkıh denir.  Soru 107: Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in kurduğu İslam devletini idare eden veya  İslam devletinin kurulması için mücadele eden, bütün işlerinde mü’minlere  Emir olan kişiye hak ölçüleri çerçevesinde bağlanıp itaat etmeğe, malı ve  canıyla onu desteklemeye ne ad verilir?  Cevap : Beyat (Biat) denir.  Soru 108: İmam olabilmenin şartları nelerdir?  Cevap : a- Açık ve herkes tarafından bilinmesi  b- Ehliyetli, dirayetli ve tam idareci olması  c- Siyaset ilmini ve sanatını iyi bilmesi  d- İslam nizamını yürürlükte tutmaya yetenekli olması  e- Adaletli olması  f- Hür ve erkek olması  g- Akil baliğ ve müçtehit olması.  Soru 109: Cuma namazını eda edebilme şartları nelerdir?  Cevap : a- Şehir veya şehir hükmünde olan yer  b- Halife veya görevlendirdiği kişinin kıldırması  c- Namazdan önce hutbe okunması  d- Cemaatla kılınması  e- Vakti geçmeden kılınması  Soru 110: Rasulüllah (s.a.v.)’in “küçük şirk” olarak nitelendirdiği günah nedir?  Cevap : Riya (Gösteriş için ibadet.)  Soru 111: Boğulan kimseyi kurtarmakta olan kimse namaz vakti geçiyorsa ne yapar?  Cevap : Boğulmakta olan kimseyi kurtarır. Namazı sonra kılar.  Soru 112: Arafat ve Müzdelife’de iki namazı birleştirerek kılmaya ne denir?  Cevap : Cem’us-Salat  Soru 113: İmam farz namaza cemaatla başladıktan sonra nafile namaz kılmak ne olur?  Cevap : Mekruh olur.  Soru 114: Cemaatı terk edip namazları evde kılmayı adet haline getiren kimseye ne denir?  Cevap : Melun.  Soru 115: Şeytan nerede taşlanır?  Cevap : Mina’da.  Soru 116: Oruç ne zaman farz kılındı?  Cevap : Hicretin 2.ci yılında.  Soru 117: İslam fıkhında feri deliller hangileridir?  Cevap : a- İstihsan b- Mesaliki Mürsele c- Örf d- Önceki şeriatlar e-Sahibi kavli f-İstishap  Soru 118: İnsanların ve evcil hayvanların yiyecek ve içecekleri olan maddeleri ucuz  olan yerlerden alıp kıymetinin artması için 40 gün bekletmeye ne ad verilir?  Cevap : İhtikar denir.  Soru 119: İslam hukukunda miras taksimini kendisine konu alan ilmin adı nedir?  Cevap : Feraiz ilmi.  Soru 120: Hac esnasında Safa ile Merve arasında müslüman erkeklerin her gidiş ve  gelişte göğüslerini gererek (çalımlı çalımlı) yürümeye ne ad verilir?  Cevap : Hervele.  Soru 121: Peygamber (s.a.v.): “En hayırlı amel vaktinde kılınan namazdır”  buyurmaktadır. Vaktinde kılınmayan namazlar ise mutlaka kaza edilmelidir.  6 vakit namaz üst üste kazaya kalmayan kişiye ne ad verilir?  Cevap : Sahib-i Tertip.  Soru 122: Zekat İslam toplumundaki, sosyal yardımlaşmanın, müslümanlar  arasındaki sevgi ve kardeşliğin kuvvetlendirilmesi açısından Rabbimizin  müslümanlara olan bir rahmetidir. Zekatın kimlerden alınacağını ve kimlere  verileceğini İslam belirlemiştir. Altın da zekata tabi mallardandır. Hanefi  mezhebine göre altının zekata tabi olması için nisap miktarını yazınız.  Cevap : 97 gram, 20 miskal ve 60 santimdir.  Soru 123: Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in ahirete irtihalinden sonra sekizinci asırdan  itibaren bir ilim olarak şekillenmiştir. Ancak peygamberimizin ve sahabenin  yaşadığı maneviyatı ve ahlaki olguyu amaç edinmiştir. Nefisleri temizleyip  terbiye etmek, ahlakı güzelleştirmek ve dini yaşamak ilmidir. Züht ve takva  ile ruhu temizleyen, insanı Allah sevgisinde eriten, nefsi Allah yolunda mal  ve can vermeye hazırlayan, Allah’tan başkasıyla kalbi ilişkiyi kesmeyi  amaçlayan, toplumların her devirde ihtiyaç duyduğu ilmin adı nedir?  Cevap : Tasavvuf.  Soru 124: Bir insan müslüman iken daha sonra İslam dininden dönse bu insana  hemen tövbe edip tekrar İslam’a dönmesi emredilir. Bu tür İslam’dan dönme  olaylarına Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde 3, Hz. Ebu Bekir döneminde  7, Hz. Ömer döneminde ise 1 kere meydana geldiği görülmüştür. İslam  hukukuna göre İslam’dan dönme olayına ve dönen şahsa ne ad verilir?  Cevap : Olaya İrtidat, dönene Mürtet denir.  Soru 125: Kıyamete kadar yasaklanan, nikah şahitleri bulunmaksızın, bir kadına para  verip, belli zaman için beraber yaşamak üzere sözleşmek anlamına gelen  muta nikahı gibi, şahitler huzurunda, ama yüz senede olsa belli bir zaman  sonra boşanmayı söyleyerek ve bütün şartlarına uyularak yapılan bir nikah  çeşidi daha vardır ki, bu kesinlikle haramdır. Bu nikah çeşidi hangisidir?  Cevap : Muvakkat nikahı.  Soru 126: Kabe’yi tavaf ederken Haceri esvedin karşısından başlamanın hükmü nedir?  Cevap : Vacip.  Soru 127: Namaz kılan kimseye ne denir?  Cevap :Musalli denir.  Soru 128: Hac ve umrenin vaciplerindendir. Mekke-i Mükerreme’nin içinde ve  Mescidi Haram dışında bulunan Safa ve Merve denilen basamaklı iki tepe  arasında Safa’dan başlayarak Merve’ye ve Merve’den Safa’ya yedi kere  gidip gelmektir. Bu gidip gelme olayına ne ad verilir?  Cevap : Say  Soru 129: Mikat mahalli dışında oturan bir kimsenin Mekke’ye varınca ilk ne  yapması gerekir?  Cevap : Kudüm tavafı.  Soru 130: Haccı veya umreyi yada her ikisini de eda etmek için mübah olan bazı  şeyleri kendi nefsine geçici olarak haram kılmak, onları yapmaktan  sakınmak ve haram denilen Mekke sınırları içine girme haline ne denir?  Cevap : İhram.  Soru 131: Ramazan ayının son günü içinde bir mescitte dünya işlerinden tamamen  uzaklaşarak ibadet etmeye ne denir?  Cevap : İtikaf  Soru 132: Kazası olmayan namaz hangisidir?  Cevap : Cuma namazı  Soru 133: Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in ömründe bir defa yaptığı ve İslam’ın beş  şartından biri olan ibadetin adı nedir?  Cevap : Hac  Soru 134: Fıkıh ilminin dört büyük kısımlarından biri olan cezalarla ilgili bölümüne  ne isim verilir?  Cevap : Ukubat  Soru 135: Teyemmümün farzları nelerdir?  Cevap : Niyet etmek, elleri toprağa vurarak kolları ve yüzü meshetmek.  Soru 136: Hangi namaz çeşidini kılmak zorunluluğu yoktur?  Cevap : Nafile namazın.  Soru 137: Haccı veya umreyi yada her ikisini eda için mübah olan şeylerden  bazılarını geçici olarak haram kılmak, onları yapmaktan sakınmak ve  haram denen Mekke sınırları içeri girme haline denir. bu halde iken günah,  isyan, kavga gibi şeylerden çekinmek icap eder. Cinsi yakınlaşma terk  edilir, avlanılmaz, tıraş olunmaz, yeşil ot dahi kopartılmaz. Bu hale ne ad verilir?  Cevap : İhram  Soru 138: La ilahe İllallahın kelime manası Allah’tan başka ilah olmadığına  inanmakla birlikte geniş manada dört şeyi içerir. Bunlardan üç tanesi  şunlardır: a-Ben Allah’ın kuluyum b-Ben yardımı ancak Allah’tan beklerim  c-Ancak Allah’ın rızasını gözetirim demektir. Diğer dördüncüsü nedir?  Cevap : Kanun koyucu ancak Allah (c.c.)‘dır.  Soru 139: Mescidi Haram, Kabe ve etrafını saran mescidin tamamının adıdır. Mescidi  Haram yeryüzünde yapılan ilk mescittir. Hacılar burayı ziyaret ve Kabe’yi tavaf  için giderler. Mescidi Haramın bölümlerinden bazıları şunlardır: Zemzem, Safa ve  Merve tepeleri, Minberi Şerif, Mültezem, Makamı Cibril, Hatim, Metaf, Şerif  yani tavaf yeri, Makamı İbrahim, Kabe-i Muazzama, bunlardan başka Kabe’nin  hemen önünde belli bir boşluktan sonra yay şeklinde bir duvar vardır. Hacılar  tavaf ederken Kabe ile bu duvar arasından geçmezler. Burada Hz. Hacer ve  Hz. İsmail’in mezarlarının bulunduğu rivayet edilmektedir. Bu yerin adı nedir?  Cevap : Hicri İsmail  Soru 140: Namazlarda kıyam, rüku ve secde gibi her rüknünü sükunetle yerine getirmeye  ve bu rükunları yaparken her uzvun yatışıp, hareket halinden beri olmasına tadili  erkan denir. Mesela, rükudan kıyama kalkarken vücut dimdik hale gelmeli ve  sükunet bulmalı. Namazların tadili erkana göre kılınmasının hükmü  İmam-ı Azama göre nedir?  Cevap : Vaciptir  Soru 141: Her ibadette olduğu gibi hac ibadetinin de vacipleri vardır. Bunlara örnek  olarak, ihrama belirli yerden başlamak, ziyaret tavafını kurban bayramının birinci,  ikinci ve üçüncü günlerinde yapmak ve veda tavafı yapmayı da sayabiliriz.  İhramsız girmenin yasak olduğu yerlere (sınırlara) ne ad verilir?  Cevap : Mikat mahalli Alıntı: